Onderwijs Hoe de politie vuurwerkdelicten sneller kan én mag opsporen Geschreven op woensdag 17 december 2025 Dat vuurwerk gevaarlijk kan zijn, weet iedereen wel. Regelmatig zien we berichten over vuurwerkbommen en de Cobra’s in het nieuws voorbijkomen. Vooral als ze gebruikt zijn als explosief. Nu Oud & Nieuw weer op de stoep staat, is er ook weer meer vuurwerklast. De opleiding Vuurwerk bij de Politieacademie leert politieagenten en rechercheurs over de verschillende typen illegaal vuurwerk. En hoe ze misdrijven rondom vuurwerk kunnen opsporen. Voor dit opsporingsonderzoek is geen verdenking nodig, maar ‘slechts’ een aanwijzing. Docent Peter legt dit uit. ‘Vuurwerkdelicten vallen onder de Wet op de economische delicten. Hierdoor hebben we meer bevoegdheden om vuurwerkdelicten op te sporen dan gebruikelijk is bij misdrijven. Onder de WED hebben we geen verdenking nodig, maar slechts een aanwijzing. Dat betekent simpel gezegd dat een signaal of een indicatie al voldoende is om in actie te komen’, vertelt Peter. Extra bevoegdheden om snel in actie te komen ‘Normaal gesproken hebben we voor een verdenking extra feiten en omstandigheden nodig, dus extra bewijslast. Als er een signaal is dat er een economisch delict wordt gepleegd, zijn extra bewijzen niet nodig. We hebben onder de WED dus extra bevoegdheden, waardoor het opsporen van vuurwerk makkelijker is.’ ‘Als we het over vuurwerk hebben, dan bedoel ik niet het consumentenvuurwerk dat de laatste drie dagen van het jaar te koop is’, legt Peter uit. ‘We hebben het tijdens deze opleiding echt over het illegale, zware en professionele vuurwerk. En dan vooral over de mensen die met busjes vol vuurwerk de grens over rijden om het te verhandelen.’ Illegaal vuurwerk is levensgevaarlijk Docent vuurwerk Ferry legt tijdens de opleiding uit hoe je veilig moet werken met vuurwerk. ‘Er is op het gebied van vuurwerk heel veel veranderd’, vertelt hij. ‘Wat we de afgelopen jaren zien, is dat er steeds groter én zwaarder vuurwerk in beslag wordt genomen. Het vuurwerk van nu is echt niet meer hetzelfde als dat van dertig jaar geleden.’ ‘Waarom het vuurwerk nu zo gevaarlijk is? Wat veel mensen niet weten, is dat flitspoeder dat in vuurwerk zit een heel snelle verbranding heeft. Het kleinste vonkje kan het doen ontsteken. Dat is ook precies wat ik de agenten en rechercheurs die aan onze opleiding meedoen uitleg. Agenten dragen geen antistatische kleding en alles wat ze meedragen kan vonken afgeven. De regel is eigenlijk: blijf ervan af als je er geen verstand van hebt en vraag advies aan een specialist.’ ‘Met dat grote, zware vuurwerk hebben we de grootste problemen’, vult Peter aan. ‘Hier heeft de maatschappij last van. Niet alleen de burgers, maar ook de hulpverleners. Dan heb ik het ook over de Mobiele Eenheid (ME) tijdens rellen of stewards in een voetbalstadion. Elke kilo die we in beslag nemen, is een kilo minder die hulpverleners om hun oren kunnen krijgen. Zij kunnen door vuurwerk knaltrauma oplopen. Knaltrauma betekent dat je trilharen in je oren beschadigd zijn. Dit kan helaas leiden tot tinnitus.’ Wel of niet dozen vuurwerk uitpakken? ‘Onder de bevoegdheden die onder de WED vallen, kunnen we ook verpakkingen openen’, legt Peter uit. ‘We mogen onderzoeken, maar niet doorzoeken. Dat betekent dat we wel één of enkele dozen mogen openen als we denken dat daar vuurwerk in zit. Maar we mogen niet alle dozen uitpakken. Dan zijn we aan het doorzoeken en dat valt niet onder de WED.’ ‘Vuurwerk dat in dozen zit, zeker professioneel vuurwerk, kunnen we aan de buitenkant vaak al wel herkennen. Dan hoef je de doos niet open te maken. En soms wil je die doos ook niet openmaken. Voor de veiligheid is het beter om het daarin te laten zitten. Dozen openen of in snijden kan weer gevolgen hebben, doordat flitspoeder wat in het vuurwerk zit ook massa-explosief is. Dat betekent dat als er één stuk vuurwerk ontploft, de rest meegaat. In mijn lessen over de bevoegdheden staat veiligheid vaak voorop.’ ❛❛ Alle delicten met vuurwerk zijn misdrijven en hiervoor kun je zes jaar gevangenisstraf krijgen. Docent Peter Verdachte moet meewerken ‘Een ander voorbeeld van die extra bevoegdheden is dat een verdachte moet meewerken als we iets vorderen. Dat staat haaks op de uitgangspunten van strafvordering, waarbij de verdachte niet hoeft mee te werken aan zijn eigen veroordeling. Bij de WED is dat omgekeerd. In die wet staat dat ‘eenieder alle medewerking moet verlenen die redelijkerwijs nodig is’.’ ‘Stel dat ik de auto van de verdachte wil onderzoeken, maar die zit op slot. Dan mag ik dus eisen dat de verdachte deze voor mij openmaakt. Ik ben namelijk bevoegd om deze te onderzoeken. Als de verdachte hier niet aan meewerkt, dan pleegt hij een strafbaar feit. We kunnen hem dan aanhouden en meenemen naar het bureau.’ Veel veranderd op het gebied van vuurwerk ‘De straffen voor vuurwerkdelicten zijn echt hoog’, vertelt Peter. ‘Dat weten veel mensen niet. Stel dat je drie Cobra’s in huis hebt: daar staat een taakstraf op van 60 uur. Maar heb je er zeven in huis? Dan zijn dat er 120. Word je voor de tweede keer gepakt met zeven tot twintig stuks? Dan staat daar al een gevangenisstraf op van drie tot zes maanden. Alle delicten met vuurwerk zijn misdrijven en hiervoor kun je zes jaar gevangenisstraf krijgen.’ ‘De straffen zijn niet voor niets zo hoog. In een Cobra 6 zit 30 gram flitspoeder’, vult Ferry aan. ‘Dat kan al veel schade geven. De laatste tijd vinden we steeds vaker vuurwerk waar 250 gram flitspoeder in zit. En laatst vonden we zelfs vuurwerk met 2 kilo flitspoeder erin. Als dat in een schuur of op zolder ontploft, is daar niets meer van over’, benadrukt hij. Categorieën vuurwerk: wat mag je wel en niet in huis hebben? Legaal vuurwerk voorzien van categorie F1 wordt ook wel ‘fop- en schertsvuurwerk’ genoemd. Het is minder gevaarlijk en maakt weinig geluid. Het is bedoeld voor gebruik buitenshuis. Legaal vuurwerk van categorie F2 is het vuurwerk dat je op de laatste drie dagen van het jaar in de Nederlandse winkels kunt kopen. Vuurwerkprofessionals mogen vuurwerk uit categorie F3 en F4 afsteken. Zij moeten wel een afgeronde opleiding tot vuurwerkdeskundige hebben. Ook moeten ze voldoen aan de eisen voor het verkrijgen van een toepassingsvergunning. Bovendien moeten ze toestemming hebben om vuurwerk af te steken (via melding of vergunning). Als laatste geldt dat ze in het bezit moeten zijn van de pyro-pass. Dit is een verplicht registratiedocument voor kopers van professioneel vuurwerk. Wat is verboden? Al het knalvuurwerk, alle vuurpijlen, Romeinse kaarsen, enkelschotsbuizen en alles wat anders is dan categorie F1 en F2, is verboden. Als het wel F1- of F2-vuurwerk is, dan moet het alsnog voldoen aan de regels van het vuurwerkbesluit én aan de voorwaarden uit de Regeling Aanwijzing Consumentenvuurwerk (Rac). Hierin staat welk vuurwerk aangewezen is voor consumenten.