Hanneke de Bruyne voltooide begin 2018 de Master Tactisch Leidinggeven (MTL) en is nu waarnemend teamchef in de Achterhoek. Tijdens de MTL deed Hanneke onderzoek naar PTSS. Hier vertelt Hanneke wat het onderzoek heeft opgeleverd.
Waar heb je je afstudeeronderzoek naar gedaan?
Ik heb onderzoek gedaan naar de rol van de teamchef in begeleiding van ziekteverzuim en re-integratie van medewerkers met PTSS. Er zullen altijd politiemedewerkers zijn die PTSS oplopen, ondanks maatregelen aan de voorkant. Deze maatregelen zijn ook belangrijk, want voorkomen is beter dan genezen. Bij het herstel van PTSS speelt de steun uit de omgeving een grote rol. De politie heeft hier als werkgever een grote verantwoordelijkheid in. Diverse onderzoeken hebben echter opgeleverd dat hier echt nog te verbeteren valt. Het raakte mij als aankomend teamchef dat we het hier nog niet goed (genoeg) doen. Ik wilde dus onderzoeken hoe we het beter kunnen doen. Wat is nu goede begeleiding, wat helpt om collega's weer gezond in het werk te krijgen? Ik wilde vooral op zoek naar praktische handvatten, waar de teamchef echt mee aan de slag kan. Ik heb kwalitatief onderzoek (interviews) en theoretische inzichten hierbij gecombineerd.
Welke inzichten heeft het onderzoek jou opgeleverd?
De gesprekken met medewerkers hebben mij doen inzien dat PTSS echt een enorme impact heeft op het leven en op de directe omgeving van de collega. Gezinnen gaan er soms letterlijk aan kapot. Goede en tijdige hulpverlening is van groot belang, maar sociale steun is daarbij onmisbaar. Je kunt het dus niet alleen overlaten aan de specialisten, als ware het een technische operatie die eerst uitgevoerd moet worden. Gedurende het hele proces moet de leidinggevende betrokken blijven bij de collega, in verbinding blijven. Dan gaat het om echte aandacht, erkenning en waardering. En dat laatste is niet alleen de erkenning van beroepsgerelateerdheid op schrift. Tegelijkertijd is die echte aandacht voor teamchefs soms moeilijk waar te maken in de waan van de dag. Er is bovendien verschil in beleving van 'voldoende' vaak contact. Ik constateerde met teamchefs dat zij weinig kennis hebben van PTSS als ziekte maar ook van het proces wat de politie daaromheen heeft ingericht: Uit de interviews met ondersteuners bleek mij dat er vaak sprake is van onvoldoende begrip aan de zijde van leidinggevenden. De ondersteuners brachten dit niet alleen in verband met onvoldoende kennis, maar ook met het referentiekader van leidinggevenden: verwachtingen over houding en gedrag van de collega zitten het begrip in de weg Het is belangrijk om daar waar eigen normen in opstand komen, die opzij te kunnen zetten om niet in een conflict te belanden.
Mijn afrondend gesprek, dat onder meer werd afgenomen door onze lector Weerbaarheid Annika Smit, heeft mij ook doen inzien dat wellicht de echte kern waar het hier om draait - dat raakt aan liefde en compassie - niet altijd om te zetten is in woorden, maar wel zoveel meer kan betekenen in daden.
Wat heeft de praktijk aan jouw onderzoek? Is er al iets mee gedaan?
Ik heb aanbevelingen gedaan op het gebied van gedrag, kennis en vaardigheden organisatie. Dan gaat het bijvoorbeeld om het vergroten van de kennis om het begrip te stimuleren, praktische ondersteuning door een buddy en het voeren van driegesprekken met de therapeut om te komen tot passende en herstel-ondersteunende re-integratie. Bewustzijn op de werking van stigmatisering en het thema bespreekbaar maken en houden binnen het team bleek ook belangrijk.
Mijn thesis is inmiddels opgepakt door mijn Eenheidsleiding en onder de aandacht gebracht van de Korpschef. Via die weg is de thesis - in relatie tot de actualiteit en de opstart van SGBO PTSS - verspreid over het land. Sindsdien krijg ik veel vragen van zowel leidinggevenden als collega's met PTSS om de thesis te mogen lezen. Dat betekent dat men het een belangrijk thema vindt en er aandacht aan wil besteden. Ik ben blij als dit onderzoek daar een bijdrage in kan leveren. Een aantal zaken klinken misschien als een open deur maar het gaat ook om de bewustwording.
Wat heeft de MTL jou opgeleverd?
Inzicht in het hoe en waartoe van de Nationale Politie, theorie, praktische handvatten en een persoonlijke groei. Het concept schoolmaken in de praktijk heb ik met mijn coach echt als zodanig beleefd. Wij hebben er beiden van kunnen leren en profijt van gehad. Aan het einde van de MTL voelde ik mij letterlijk teamchef en klaar om aan de slag te gaan. Inmiddels heb ik een plek als waarnemend teamchef C voor het komende jaar. Ik geniet volop!
Heb je nog een advies voor huidige MTL-studenten?
Blijf bij je zelf. Voor mijn onderzoek heb ik gekozen voor een onderwerp wat mij raakte, waar ik oprecht in geïnteresseerd was. Werken aan iets wat er voor jou echt toe doet maakt de reis zoveel leuker.
