Weet u wat er bovenaan mijn meeneemlijst staat als ik weer eens dienst moet draaien als Hulpofficier van Justitie? Een pak papieren zakdoekjes. Ik kan er namelijk donder op zeggen dat er tijdens mijn dienst een of twee meisjes worden aangehouden die in onze Nijmeegse Primark zijn gepakt. Meestal zijn het net opgevoede meisjes, die nooit eerder met justitie in aanraking zijn gekomen. Het komt zelden voor dat ze voor meer dan negen euro hebben gestolen: oorbellen, mascara of een zonnebril.
Waarom altijd Primark, zult u zich afvragen? En niet de Albert Heijn daar in de buurt? Omdat het een populaire winkel is voor meisjes in die leeftijd. Met net de spullen die zij willen, spotgoedkoop. Je kan je afvragen waarom ze voor dat geld het risico nemen om te stelen. Meestal voor de kick. Verder hebben ze geen benul dat je ook met een klein vergrijp niet zomaar wegkomt en niet zo goed nagedacht over de grens tussen kattenkwaad en de wet overtreden.
Primark heeft de beveiliging op orde. Op elke verdieping staat een beveiliger die het nauwgezet in de gaten houdt. De meisjes worden op heterdaad betrapt en aangehouden. Er wordt aangifte gedaan en twee agenten komen de meiden ophalen. Dan voltrekt zich het vaste ritueel. Ze worden gefouilleerd, ingesloten en aan mij als Hulpofficier voorgeleid. Voor het verhoor begint, moet er eerst een advocaat worden opgeroepen, want minderjarige verdachten verhoren kun je alleen nadat zij een advocaat gesproken hebben. Dus moeten ze in een politiecel wachten tot die binnen is. Als het verhoor dan na nog eens dik twee uur begint, zijn de tranen al snel niet te stoppen. In plaats van de kick, heeft zich dan een diepe ontreddering van ze meester gemaakt.
In het zoeken naar een betere en effectievere opsporing stellen we ons regelmatig de vraag wat nu de meest 'betekenisvolle' interventie is. Dat is ook een vraag die ik in Nijmegen ga stellen. Ongetwijfeld is het voor veel meisjes een harde les als ze gepakt worden. Wij sturen de meisjes bovendien zonder uitzondering door naar Halt.
Maar na zo'n dienst, als de zakdoekjes inmiddels op zijn, denk ik ook vaak: zou het niet veel effectiever zijn als we een veel groter deel van onze energie en aandacht op preventie gaan richten? Dat kan bijvoorbeeld door de wijkagent de handen ineen te laten slaan met de partijen die kunnen helpen het probleem structureel aan te pakken. Met de Primark natuurlijk, maar misschien ook met scholen of de winkeliersvereniging. Leer de scholieren iets over de grenzen die er worden gesteld. Ga flyeren of start een actie op Facebook om hen te waarschuwen. Ook de Primark kan jongeren wijzen op de risico's die ze nemen. Want ze hebben misschien wel de beveiliging op orde maar het probleem is daarmee niet opgelost.Als het werkt kunnen wij ons richten op degenen die een veel groter risico vormen voor de samenleving. Tot het zover is blijf ik zakdoekjes kopen. Hoeveel zouden die kosten bij de Primark?
Columnist van dienst: Anneli Kruimel
Lid Programmateam Herijking Opsporing
Reageren? Mail naar kwaliteit.opsporing@politie.nl
