Lintopdrachten overslaan
Verdergaan naar hoofdinhoud

Woorden én daden!

Plaatsingsdatum:

Laatste update: 25-1-2017 14:54

'Geen woorden, maar daden', zingen de supporters van de voetbalclub Feyenoord. Het is een tekst die vrijwel iedereen die zich met de opsporing bezighoudt zal aanspreken, zelfs al komen ze uit Amsterdam. We staan elke dag klaar voor slachtoffers, altijd actief bezig in de strijd tegen de misdaad, 24/7 met de mouwen opgestroopt. Maar toch is het onverstandig om het belang van woorden te onderschatten. Woorden en daden zijn namelijk niet van elkaar te scheiden. In de woorden die we gebruiken ligt besloten hoe we dingen zien en denken op te lossen. Een heel concreet voorbeeld is de manier waarop we als politie en justitie om zijn gegaan met een groep minderjarige Roemeense slachtoffers van uitbuiting en mensenhandel.

Ik herhaal de laatste woorden nog eens: slachtoffers van uitbuiting en mensenhandel. Want juist die geven blijk van een nieuwe manier waarop we het probleem benaderen. Nog niet zo lang geleden zouden we dezelfde groep nog als 'zakkenrollers' hebben geframed, als jonge leden van 'criminele bendes' en als 'jeugddelinquenten'. De gekozen aanpak was geheel in aansluiting bij die woordkeuze: namelijk met het strafrecht. Een aanpak die helaas nauwelijks succesvol was. Soms werden kinderen wel aangehouden, maar korte tijd later liepen ze alweer op straat, tot ze opnieuw werden gearresteerd.

Door het vraagstuk opnieuw te framen zijn het opeens kwetsbare kinderen, die in de macht zijn van internationaal opererende criminele organisaties. Kinderen die zelf uitgebuit worden, geen kans hebben om naar school te gaan, regelmatig het slachtoffer van mishandeling zijn en 's nachts in brandgevaarlijke barakken slapen. Bij de andere woorden hoort een andere aanpak. De centrale vraag is nu hoe je de kinderen uit de macht van die criminele bendes krijgt. Dat kan door hulpverlening, het organiseren van veilige opvang, door te kijken hoe je ze weer naar school krijgt. Door stevig aan de slag te gaan met de ouders die hun kinderen in ruil voor een vergoeding aan de bendes meegeven. Het is een aanpak waarbij nadrukkelijk verder gekeken wordt dan de mogelijkheden die het strafrecht biedt.

Dit voorbeeld laat wat mij betreft zien dat als we de opsporing echt willen vernieuwen we ook andere woorden moeten gaan gebruiken. Uitgangspunt één bij de vernieuwing is dat we het slachtoffer of het potentiele slachtoffer centraal stellen. Een woord dat we daarom bijvoorbeeld subiet uit ons vocabulaire zouden moeten schrappen is het woord  'zaak'. Als je dat woord gebruikt, volgen er al snel meer in dezelfde categorie: stapelen, op de plank leggen, of in de pijplijn stoppen. Allemaal aan de strafrechtketen (nog zo'n woord!) ontleende taal waarbij de pijn, de angst en de belangen van het slachtoffer naar de achtergrond verdwijnt.

Tot slot heb ik nog een kleine tekstsuggestie voor een aangepast Feyenoord-lied. Waarom niet 'woorden én daden'? Misschien wordt de club daarmee eindelijk weer eens kampioen.

Columnist van dienst: Wim van Amerongen
Programmadirecteur Herijking Opsporing

Reageren? Mail naar kwaliteitopsporing@politie.nl 

Trefwoorden