Afgelopen juni organiseerde de Politieacademie een bijeenkomst over de ‘Borging van de kwaliteit’. Een flink aantal deskundigen van binnen en buiten de politie kwam bij elkaar om na te denken over hoe we er het beste voor kunnen zorgen dat de kwaliteit van het politiewerk, en vooral de vakbekwaamheid, zich verder ontwikkelt. Een van de conclusies was dat het cruciaal is dat professionals zelf een grote verantwoordelijkheid krijgen bij de borging van de kwaliteit krijgen (zie het verslag van die expertmeeting).
De professionals weten immers zelf het best welke kennis en vaardigheden er nodig zijn om hun vak uit te oefenen. Dat werkt beter dan van boven opgelegde ‘afvinklijstjes’, zo was niet alleen de ervaring bij de politie, maar ook bij het OM, het onderwijs, de medische sector en de hulpverlening. En het effectiefst is aangesproken worden door collega-professionals die (horizontaal) feedback geven.
Als een van de goede voorbeelden werd de ‘kwaliteitsofficier’ naar voren gehaald zoals die nu al bij het OM bestaat. Op elk parket kijken collega-officieren van Justitie mee waar er gaten vallen op het gebied van kennisontwikkeling. Op basis van die observaties wordt het scholingsbeleid aangepast. Iemand kwam met de suggestie om in navolging daarvan voor de de politie zoiets als een ‘kwaliteitsdiender’ in te gaan stellen.
Wat de deelnemer aan de bijeenkomst niet wist was dat op dat moment al gewerkt werd aan een experiment om dit idee uit te werken: de kwaliteitscoach. Een paar weken geleden was ik bij de start-up bijeenkomst. Voorlopig gaan ze er in de eenheden Den Haag en Zeeland West Brabant mee aan de slag. De kwaliteitscoach stelt zich bijvoorbeeld de vraag of de kennis van wetgeving op orde is en wat er gedaan moet worden als dit niet zo is. Verder heeft de kwaliteitscoach een belangrijke rol in het organiseren van feedback tussen collega en het ontwikkelen van een kwaliteitssysteem.
Wat het experiment zo interessant maakt is dat het aansluit bij wat wel eens de belangrijkste factor kan zijn bij een succesvolle herijking van de opsporing: die van de emancipatie van de rechercheur. De manier waarop het experiment van de grond kwam, is daar al een uitdrukking van. Het is namelijk een idee van de rechercheurs zelf. Het was een van de winnende ideeën op de bijeenkomst die we vorig jaar met meer dan 600 mensen uit de opsporing organiseerden. Vervolgens kregen de winnaars een budget om de pilot (wij noemen het proeftuin) uit te werken.
Maar belangrijker dan de ontstaansgeschiedenis, is dat het idee van de kwaliteitscoach een uitdrukking is van de gedachte is dat de professional eigenaar moet zijn van zijn eigen vakontwikkeling. Tijdens de bijeenkomst van de Politieacademie legde de directeur opleiding en registratie van artsenorganisatie KNMG Michiel Wesseling dit verband tussen emancipatie en eigenaarschap over vakontwikkeling heel precies uit. Het kenmerk van professionals (of het nu artsen of rechercheurs zijn) is dat ze in staat moeten zijn om elke dag, en niet zelden onder grote druk, zelfstandig beslissingen te nemen. Dan ligt het, zo stelde Wesseling, toch voor de hand dat ze bij hun eigen vakontwikkeling de regie voor een belangrijk deel in handen hebben?
Columnist van dienst: Wim van Amerongen
Programmadirecteur Herijking Opsporing
Reageren? Mail naar kwaliteitopsporing@politie.nl
