Leiding geven aan gebiedsgebonden politiewerk

Samenstellers: Adri Rademaker en Marta Dozy

Referent: Pieter Tops

Laatst gewijzigd: 12 augustus 2013

Leiding geven aan gebiedsgebonden politiewerk vereist veel van leidinggevenden op zowel tactisch als operationeel niveau. Tactisch leidinggevenden moeten balanceren op het snijvlak van landelijk en regionaal veiligheidsbeleid, de eisen die de lokale politiek stelt en de wensen die daar noodzakelijkerwijs uit voortvloeien vanuit de lokale besturen. Dit vereist het vermogen landelijk en lokaal beleid om te zetten in (jaar)plannen op tactisch niveau - binnen de ruimte die tactisch leidinggevenden daartoe hebben in relatie tot hun robuuste basiseenheid.

Leidinggevenden op operationeel niveau moeten, in de eerste plaats, kunnen balanceren op het snijvlak van twee logica's: een ontwerp- en een actielogica. Of, met andere woorden, kunnen schakelen tussen beleidssturing en frontlijnsturing - met elk verschillende sturingsinstrumenten. Enerzijds gaat het om sturen op het behalen van resultaten, vertaald uit de landelijke prioriteiten naar het lokaal integraal veiligheidsplan. Briefing, werkopdrachten en debriefing zijn hierbij belangrijke sturingsinstrumenten. Anderzijds gaat het om sturen op wat er in de concrete werksituatie wordt aangetroffen - soms onvoorzien en vaak maatwerk - en dus professionele ruimte vereisend. Dit vraagt om een meer coachende benadering, die van de leidinggevende kennis van zaken van het frontlijnwerk en van het werkgebied vereist. En van het werk van wijkagenten - de voorposten in de frontlijn tussen politieorganisatie, burgers, lokaal bestuur en partners - die veel regelruimte (moeten) hebben bij de invulling van hun taken.Leidinggeven aan gebiedsgebonden politiewerk vereist van operationeel leidinggevenden ook het vermogen te kunnen schakelen 'van bomen naar bos': van incident of reeks van incidenten naar verbanden en patronen. En, gelet op de complexiteit van veel veiligheidsproblemen, die een integrale benadering vereisen, binnen en buiten te kunnen organiseren en faciliteren. Aldus vraagt leiding geven aan gebiedsgebonden politiewerk kennis van zaken van zowel de uitvoering van het politiewerk, het werkgebied, de belangrijkste spelers daarbinnen en het lokaal veiligheidsbeleid, als het op het juiste moment met de juiste instrumenten richting kunnen geven aan het handelen van uitvoerende medewerkers.

Het kunnen schakelen tussen beleid en uitvoering, tussen incident en patroon en tussen binnen en buiten maakt leidinggeven aan gebiedsgebonden politiewerk weliswaar lastig, maar ook boeiend en uitdagend.

Verder lezen

Hartman, Casper en Pieter Tops (2005). Frontlijnsturing. Uitvoering op de publieke werkvloer van de stad. Den Haag: Kenniscentrum Grote Steden. Hieruit: Hoofdstuk 2. Uitvoering kent een eigen dynamiek, pp. 13-23. Hoofdstuk 5. Organiseren in de frontlijn – de spanning tussen teams en taakorganisaties, pp. 51-66. Hoofdstuk 6. Sturen in de frontlijn - de spanning tussen frontlijn- en beleidssturing pp. 67-81.

Landman, W. (2011). Sturing van blauw. Een onderzoek naar operationele sturing in de basispolitiezorg. Apeldoorn: Politie en Wetenschap / Amersfoort: Twynstra Gudde. Hieruit: Hoofdstuk 3 Operationele sturing geconcretiseerd, pp. 31-46.

Torre, Edward J. van der (2007). Lokale politiechefs. Het middenkader van de basispolitiezorg. Apeldoorn: Politie en Wetenschap / Den Haag: COT. Hieruit: Hoofdstuk 5 Operationeel leiderschap: operationele sturing, pp. 77-94.

Tops, Pieter (2012). Leidinggeven aan goed politiewerk: de politie als frontlijnorganisatie. Apeldoorn: Politieacademie, 12 pp.

Terpstra Jan (2008). Wijkagenten en hun dagelijks werk: een onderzoek naar de uitvoering van gebiedsgebonden politiewerk. Apeldoorn: Politiewetenschap, nr. 46. Hieruit: Hoofdstuk 6. Sturing en regie bij het gebiedsgebonden politiewerk, pp. 107-142.