Signaleren en adviseren

Samenstellers: Manon van de Riet en Marta Dozy

Referent: Peter van Os

Laatst gewijzigd: 12 augustus 2013

Signaleren en adviseren werd geïntroduceerd als vierde politietaak in Tegenhouden Troef. Een nadere verkenning van Tegenhouden als alternatieve strategie van misdaadbestrijding (2003) van de Projectgroep Opsporing-2 van de Raad van Hoofdcommissarissen. Twee jaar later werd signaleren en adviseren als kerntaak opgenomen in Politie in Ontwikkeling: "De taak tot signaleren en adviseren vloeit voort uit de drie in de Politiewet 1993 genoemde taken van de politie: handhaving, opsporing en noodhulp. Signaleren en adviseren impliceert dat de politie aangeeft waar bestuur, OM en partners in haar optiek een bijdrage zouden kunnen en moeten leveren aan het reduceren van onveiligheid. De politie wil dan ook in haar relatie tot deze partijen geen passieve speler zijn, maar rekent het tot haar verantwoordelijkheid problemen op het gebied van onveiligheid te signaleren en daarover te adviseren, ook in internationaal verband." p.14.

Signaleren en adviseren 'an sich' bestaat niet, maar is altijd thema- of probleemgebonden. Zo kan het gaan om groepen probleemjongeren (met de shortlist van Beke als hulpmiddel), overlast in uitgaansgebieden en rond coffeeshops, inbraakgevoelige delen van de wijk en, meer specialistisch, (vormen van) georganiseerde criminaliteit. Kortom, zaken waar de politie verstand van heeft, een bijdrage levert aan de bestrijding ervan, maar ook van andere partijen inzet verwacht. In Tegenhouden Troef wordt hierover opgemerkt: "De kerntaken die de politie uitvoert (handhaving, opsporing en noodhulpverlening) verschaffen de politie kennis en informatie. Deze informatie wordt bijeengebracht en systematisch geanalyseerd. Op basis van deze analyses benoemt (definieert) de politie problemen, waarover uit hoofde van de adviestaak signalen worden af gegeven aan de samenleving als geheel. Hiermee wordt de noodzakelijke koppeling gelegd tussen uitvoering en beleid." (p.42)

Het op de beleids- en uitvoeringsagenda krijgen dan wel houden van veiligheids- en leefbaarheidsproblemen speelt aldus een belangrijke rol bij signaleren en adviseren. In het kader van de gebiedsgebonden politiewerk is de Gebiedsscan Criminaliteit & Overlast (GCO) een belangrijke instrument voor het signaleren en adviseren over lokale veiligheidsvraagstukken aan lokaal bestuur en lokale partners. In de GCO, die is gewijd aan criminaliteit, overlast en risico- en dadergroepen, wordt systeemkennis gekoppeld aan de straatkennis van, onder anderen, wijkagenten. De scan wordt doorgaans eens per vier jaar gemaakt en krijgt jaarlijks een update. Hiermee dient de GCO intern tevens als instrument om richting te geven aan de activiteiten van het team. Het maken van een gebiedsscan is een van de landelijke prioriteiten 2011-2014 in het cluster 'De buurt veilig, voor bewoner en ondernemer': "ieder korps stelt in haar gebied een gebiedsscan Criminaliteit en Overlast op, welke op verzoek aan de gemeente(n) wordt verzonden, voorzien van advies".

Verder lezen

Beke, Balthazar, Eddy Klein Hofmeijer en Peter Versteegh (2009). Gebiedsscan Criminaliteit & Overlast. Een methodiekbeschrijving. Apeldoorn: Politiekunde nr. 22. Hieruit: Deel 2: De methodiek in theorie en praktijk, pp. 15-55.

Bervoets, E.J.A., E.J. van der Torre en J. Dobbelaar (2009). Politiepolitiek: een empirisch onderzoek naar politiële signalering & advisering. Apeldoorn: Politiekunde nr. 26b. Hieruit: Hoofdstuk 6: Conclusies en aansporing, pp. 95-110.

Jansen, F., M. Rietman en P. Zwart, (2008). Signaleren en adviseren: een leertraject. In: Het Tijdschrift voor de Politie, jrg. 70, nr. 12, p. 19-24.

Landman, Wouter, Paul van Beers en Freek van der Laan (2009). Verbinden van politie- en veiligheidszorg: politie en partners over signaleren & adviseren. Apeldoorn: Politiekunde nr. 26a. Hieruit: Hoofdstuk 1. De opkomst van signaleren en adviseren (t/m 1.2), pp. 7 t/m 15. Hoofdstuk 3.1 Het perspectief van de uitvoering: over 'opschalen' en 'terugkrijgen', pp. 39-44. Hoofdstuk 4. De externe dimensie: informeren en activeren, pp. 51-73. Hoofdstuk 7. Reflectie: tussen zeggen en doen, pp. 97-101. Hoofdstuk 8. Tot slot: enkele adviezen aan de politie, pp. 103-107.

Os, Peter van (2008). De eerste oogst is binnen: operationalisering referentiekader gebiedsgebonden politie. Apeldoorn: Politieacademie. Hieruit: Hoofdstuk 6.2. Gebiedsscan Criminaliteit & Overlast, pp. 72-76.