Elke maand deelt een student, docent of begeleider van de basis politieopleiding zijn of haar ervaringen in een blog. Deze maand: Patrick Sluiter, docent aan de Politieacademie in Apeldoorn, over hoe je als student je eigen opleiding kunt vormgeven door bijvoorbeeld zelf een gastcollege te regelen.
"Docent zijn is nu uiteraard anders dan vroeger. Studenten vinden nu elk kwartiel op ons leerplatform itslearning een overzicht van wat ze de komende periode moeten kunnen en kennen en welke onderwerpen centraal staan. In samenspraak met de docenten wordt hier dan invulling aan gegeven. En dat is soms best lastig. Niet elke student is namelijk geschikt voor deze vorm van onderwijs. Eén van mijn studenten zei laatst: 'ik heb geluk dat ik wat ouder ben en dat ik een werkend leven van voor de politie heb, waarin ik heel zelfstandig moest zijn.' Als je niet in staat bent om je eigen opleiding te managen, dan heb je het zwaar.
En toch is dat managen van je eigen opleiding, of het vormgeven van je eigen leerproces, juist ook een van de mooie dingen binnen het vernieuwde politieonderwijs. Als je extra verdieping wil op een bepaald onderwerp of iets extra's wil leren, dan kunnen studenten vanaf Q4 met hun docenten kijken hoe ze dat samen voor elkaar krijgen.
Een voorbeeld dat ik jullie niet wil onthouden: ik ben een enorme podcast fanaat. Ik luister in de auto veel podcasts. En ik kwam erachter dat Ricardo, één van mijn studenten, dat ook doet. Eén van de series die we allebei luisteren is 'Napleiten', een podcast waarin misdaadjournalist Wouter Laumans en strafpleiter Christian Flokstra met advocaten praten over bijzondere zaken die hen altijd bijblijven. Ricardo zei tegen mij dat hij Christian Flokstra eigenlijk wel graag een keer op de academie wilde uitnodigen om met studenten in gesprek te gaan. Mijn reactie was: 'joh, moet je doen'. En wat heeft Ricardo nou gedaan? Hij belde met Bénédicte Ficq, het advocatenkantoor waar Christian werkt. Hij kreeg de secretaresse aan de lijn en dacht 'die bellen vast nooit meer terug'. Maar wat schetste zijn verbazing: Christian belde wel terug en was enthousiast over zijn idee.
We spraken af dat hij op 8 maart voor een sessie van twee uur naar de Politieacademie in Apeldoorn kwam. Studenten zetten van tevoren hun vragen op papier, zodat Christian zich kon voorbereiden. Vragen die voorbij kwamen waren bijvoorbeeld: wat voor zaken spreken je het meest aan? Wat valt je op aan de proces verbalen die je leest? Wat zijn de meest voorkomende fouten die politieagenten maken? Hoe vind je dat het verdachtenverhoor wordt afgenomen? Hoe ervaar je het samenwerken met de politie en het OM? Het was een superleuke, interactieve sessie.
Dit laat zien dat het nieuwe onderwijs absoluut ook veel brengt. Natuurlijk ervaren wij als docenten ook dat het niet allemaal vlekkeloos verloopt en dat het soms tot veel werk en frustratie leidt, maar we werken er met z'n allen hard aan en van dit soort initiatieven word je blij. De tijd die studenten in de praktijk doorbrengen zorgt ervoor dat ze met hele concrete vragen terugkomen, waar je als docent dan weer mooi meer over kunt vertellen. 285Bsr (belaging/stalking) is bijvoorbeeld een van de strafrechtartikelen die ik tijdens de opleiding moet behandelen. In plaats van dat ik frontaal lesgeef en hen vertel hoe het zit, gaan ze nu zelf aan de slag. In tweetallen bekijken ze een stalkingszaak en de daarbij behorende aangiften en verklaringen uit de praktijk. Door zelf te onderzoeken wat stalking precies is, gaat het meer leven en is het leerrendement veel hoger. Uiteindelijk presenteren ze aan elkaar wat ze gevonden hebben. Ik was verrast hoeveel plezier en kennis dit bij de studenten opleverde. Het is natuurlijk ook veel interessanter om een échte casus uit te werken in plaats van een fictief verhaal. Als docent is mijn rol nu dus vooral om het raamwerk neer te zetten en ze te laten weten waarvoor ze bij mij terecht kunnen.
Wat ik studenten in ieder geval wil meegeven is: je kunt en hoeft niet alles te weten, maar je moet wel weten waar je het kunt vinden. Dat kan een wetboek zijn, maar ook een collega of instantie bijvoorbeeld. Studenten mogen niet meer 'voor één gat te vangen' zijn. Dat is iets wat ik ze nadrukkelijk mee wil geven als een basishouding voor de toekomst. De nieuwe politieman of -vrouw is een professional die weet wat hij of zij wil, die weet hoe hij dit kan bereiken. Maar duidelijk niet een die alles al weet. Dat vraagt om een cultuuromslag binnen de organisatie die nog niet overal geland is. Maar dat is een kwestie van geduld, jezelf openstellen en vooral tijd.
En daarnaast is mijn tip: maak gebruik van je netwerk. In elk leerteam zitten bijvoorbeeld wel collega's die vanuit de politie komen. Benut dat en gebruik die contacten. En durf in de eerste negen maanden op de academie op je gezicht te gaan. Alleen als je fouten maakt, kun je leren. Laatst zag ik de spreuk 'fouten maken moed'. Dat is eigenlijk waar het wat mij betreft om gaat. Fouten maken vraagt moed. Ik hoop dat studenten het vertrouwen in mij hebben dat ze fouten durven maken, waardoor ze uiteindelijk verder komen.
En de opleiding lijkt in het begin misschien soms wat los zand, maar er zit wel degelijk een gedachtegang achter. Die zal je meer en meer duidelijk worden. En bedenk ook hoe fijn het eigenlijk is dat je keuzevrijheid en zelfstandigheid hebt. En dat er overleg mogelijk is over de invulling van bepaalde zaken in de opleiding. De waarde van dat recht moet wat mij betreft echt niet onderschat worden."
