Op 16 juni trad een derde lichting aan voor het leerprogramma Leiderschap en Digitale Transformatie. De afzwaaiende tweede lichting heette hen welkom op de KNVB-campus in Zeist. ‘Laten we vooral in verbinding blijven'.
Als Theo van der Plas (programmadirecteur Digitalisering en Cybercrime) zijn powerpointpresentatie klaar zet, beginnen de tweedelichters te lachen. Een dag eerder sloten zij hun LDT-reis af met een persoonlijke presentatie en daarbij gold de nadrukkelijke opdracht: ‘géén powerpoint, maar een creatieve presentatie.’
Maar dat was dus gisteren. Vandaag zitten ze er om te zorgen voor een warme overdracht aan de nieuwe lichting. Want dat was iets wat ze zelf vorig jaar gemist hadden: het delen en doorgeven van inzichten en opbrengsten van deelnemers uit de allereerste lichting. Om de politieorganisatie echt anders in te richten - en dat is waar digitale transformatie om draait – moeten oude en nieuwe DTL’ers een community vormen en samen de olievlek in hun teams verder verspreiden.
Leren vervellen
Van der Plas heeft in zijn inleiding een soortgelijke boodschap: de verandering gaat nog niet snel genoeg. Daardoor is de politieorganisatie niet wendbaar genoeg om zaken als hacks, phishing en online afpersing te bestrijden. ‘Jaarlijks neemt de digitale criminaliteit met 25% toe en intern zien we vooral onmacht. Maar onze kernwaarden integer, betrouwbaar, moedig en verbindend gelden ook in het digitale domein.’
Digitale transformatie is geen reis van A naar B, aldus Van der Plas, ‘maar samen bewegen, kritische vragen stellen en keuzes maken’. Niet meteen in de verdediging springen als Amnesty International het proefproject met sensoring betitelt als discriminatie, maar er samen over nadenken hoe veiligheid en vrijheid zich tot elkaar verhouden. ‘We moeten leren vervellen’, knikt Stephan Jongmans, ‘je oude huid afwerpen en verandering leren accepteren.’ Precies een van die dingen die hij afgelopen jaar dankzij het leerprogramma heeft geleerd.
Verbinding en reflectie
Dennis Ekelschot, behalve adviseur bij Team ondersteuning ook maker van de podcast Hemelsblauw, staat aan het begin van het leerprogramma. Hij hoopt op flink veel aandacht voor ethische vragen. Tijdens een korte wandeling over de KNVB-campus vraagt hij twee van zijn voorgangers het hemd van het lijf over wat zij hebben geleerd. ‘Mag ik jullie vragen mijn geweten te zijn? Kan ik bij jullie aankloppen met vragen?’ Hun antwoord: ‘Ja graag! Laten we vooral in verbinding blijven.’
Alvorens hun inhoudelijke inzichten en opbrengsten te presenteren heeft de oude garde alvast enkele tips voor de nieuwelingen: Zorg dat je soms even vertraagt, neem tijd voor reflectie. Zoek het ongemak op bij het samenwerken. En laat het maar schuren.
Over dat laatste kan gastspreker Mark Tuitert meepraten. In een persoonlijk relaas dat zich laat beluisteren als een meeslepende theatermonoloog vertelt hij over zijn moeizame weg naar de Olympische top. Over hoe hij tot twee keer toe de Spelen miste. Over de valkuilen – ‘je bent geneigd krampachtig vast te houden aan wat je hebt, maar als je dat doet, word je voorbij gestreefd’ - en de angst – ‘twee, drie uur voor de start denken: wat nou als het mislukt?’ En over hoe hij houvast vond in de filosofie van de Stoa: accepteer totaal wat je overkomt. En in het woord ‘antifragiel’: tegenslagen omarmen om er beter van te worden. Het leverde hem uiteindelijk in Vancouver 2010 Olympisch goud op. Het zijn inspirerende lessen voor de nieuwe én de oude lichting. Hun gezamenlijke uitdaging: een team voor de digitale toekomst vormen.
